Cập nhật vào 11/03
Biết cách dùng nấm lim xanh rừng đủ liều lượng, chế biến chuẩn sẽ giúp tăng cường sức khỏe, hỗ trợ điều trị nhiều bệnh tật. Trường hợp phụ nữ mang thai thì nên cân nhắc trước khi uống nấm lim rừng.
Bạn biết gì về nấm lim xanh?
Nấm lim rừng tự nhiên tên khoa học là Ganoderma Lucidum, nằm trong họ Nấm linh chi. Hiện nay nấm lim xanh được phát hiện có ở nhiều các vùng núi cao Trường Sơn, đặc biệt nấm lim ở Quảng Nam được đánh giá chứa hàm lượng dược chất cao nhất.
Nấm lim có 2 loại chính: Nấm lim xanh mọc ở phần thân cây gỗ lim – nấm loại 1 và Nấm lim rừng mọc ở rễ cây gỗ lim mục – nấm loại 2.
Nấm mọc ở thân gỗ lim: Nấm lim xanh loại 1 này chỉ mọc trên phần thân cây lim xanh và tuyệt đối không bị dính đất. Nấm phá gỗ, phân hủy gỗ để lấy dưỡng chất nên chứa dược chất cao. Nấm lim xanh loại 1 có chân ngắn (0,1 – 5 cm), mũ dày khoảng 2 – 5 cm.
Nấm mọc ở phần rễ cây lim: Đây là nấm loại 2 bởi nhiều lý do. Đầu tiên, người hái nấm hầu như khi thấy nấm mọc trên đất thì chỉ nhổ nấm chứ không đào rễ cây lên để kiểm tra xem đó là rễ cây gì; do đó không kiểm tra được cây nấm mọc từ rễ lim hay là rễ cây khác. Thứ hai, nấm lim xanh rừng tự nhiên tốt là nấm phân hủy gỗ để lấy dưỡng chất phát triển, nếu mọc dưới rễ dính đất và phân hủy cành nhỏ hoặc lá mục thì chất lượng kém hẳn đi so với nấm mọc từ thân gỗ lim. Nấm lim xanh tự nhiên loại 2 có phần thân nấm dài (đến 10 – 15 cm), mũ nấm mỏng chỉ dày khoảng 1 – 2 cm.
Nước nấm lim xanh tự nhiên có vị đắng ngắt. Mức độ đắng của nấm lim rừng được thể hiện qua việc chỉ cần ngồi cạnh đống nấm lim nhỏ chừng 3 – 4 phút bạn cảm thấy cuống họng có vị đắng.
Mức độ đắng của nấm lim xanh còn phụ thuộc vào rất nhiều khía cạnh: thổ nhưỡng, vị trí mọc, khí hậu, nguồn gốc, thời điểm thu hái. Chẳng hạn ví dụ đối với nấm trồng thì vị đắng sẽ nhạt hơn so với nấm lim xanh tự nhiên; nấm lim thu hoạch vào mùa mưa khi uống cũng sẽ có vị nhạt hơn so với nấm thu hoạch vào những ngày tiết trời nắng ráo… Thực tế dựa vào kinh nghiệm, các thầy thuốc Đông Y cho biết mức độ đắng ít hay nhiều không ảnh hưởng đến công dụng của nấm trong việc cải thiện sức khỏe, hỗ trợ chữa bệnh tật.
Có thể bạn không biết, giá bán nấm lim có thể căn cứ vào vị trí mọc của nấm (thân hoặc rễ cây gỗ lim). Nấm mọc trên thân cây gỗ lim được gọi là nấm lim xanh loại 1, hàm lượng vitamin và khoáng chất cao nhất nên giá bán thường cao xấp xỉ 4.4 – 5 triệu đồng/kg. Nếu nấm mà mọc ở phần dưới rễ gỗ lim là nấm loại 2, mọc xuyên đất, hàm lượng dưỡng chất kém hơn một chút so với nấm loại 1, giá thành dao động từ 3.600.000 – 4.000.000đ/kg. (Bạn có thể tìm hiểu thêm tại bài viết Giá bán nấm lim xanh)
Dùng nấm lim rừng như thế nào?
Nấu nước nấm lim là cách làm nhiều người thực hiện nhất, cách chế biến này có lợi ích là ai cũng có thể thực hiện, tận dụng được gần hết vitamin và khoáng chất trong nấm lim.
Để thực hiện bạn cần chuẩn bị từ 10 – 30g nấm lim xanh tự nhiên khô (số lượng nấm dùng dựa vào tình trạng sức khỏe của người uống. Ví dụ Bệnh nhân ung thư, xơ gan, tiểu đường, gout… phải dùng 30g nấm/lần mới đáp ứng đủ dược chất hỗ trợ điều trị, Trường hợp sử dụng nấm lim xanh làm đẹp… thì chỉ cần 10 – 15g nấm là đủ); nồi sắc làm bằng gốm, sứ…; 2 lít nước lọc.
Cách nấu nước nấm lim xanh tương đối đơn giản. Đầu tiên chúng ta lấy nấm lim xanh ngâm với nước muối loãng 5 – 7 phút nhằm làm sạch nấm. Sau đó vớt ra để ráo, cho vào nồi, đổ 2 lít nước lọc vào đun sôi, vặn lửa nhỏ và đun đến khi nước trong nồi cạn chỉ còn khoảng 1.5 lít nước thì tắt bếp, chắt ra bình uống dần trong ngày. Giữ nguyên bã nấm trong nồi, ngày hôm sau cho thêm 1.5 lít nước, đun tới khi cạn còn khoảng 1 lít nước chắt ra để uống.
Bã nấm còn lại phụ nữ có thể lấy để nghiền nhỏ, đắp mặt để chăm sóc da mặt: trị mụn, làm mờ tàn nhang, thâm nám.
Lưu ý: Thực tế rất ít người quan tâm đến chất liệu của nồi nấu nước lim xanh. Mọi người sẽ thấy trong bếp có nồi nào thì tiện lấy nồi đó nấu mà không biết rằng nếu chọn nồi nấu làm từ các chất liệu kim loại như đồng, sắt sẽ không hề tốt. Lý do bởi nồi đồng, sắt khi đun nóng ở nhiệt độ cao, các chất liệu này sản sinh, tiết ra các hóa chất, ion – chúng phản ứng với dược tính trong nấm lim tạo thành chất kết tủa không tan, khi uống dễ gây ra sỏi thận, ảnh hưởng không tốt đến gan. Dược tính của nấm cũng giảm đi rất nhiều khi sử dụng nồi kim loại sắt, đồng đều sắc nước nấm lim xanh.
Nồi inox, sứ, đất được ưu tiên dùng để nấu nước lim xanh tự nhiên nói riêng và các bài thuốc Nam nói chung. Nồi inox có tính trơ, không xước, không phản ứng với dược chất có trong nấm lim xanh. Không chỉ vậy nồi inox có ưu điểm là nấu nhanh sôi, không bị nứt vỡ khi nấu, giá thành mua tương đối rẻ (chỉ vài chục nghìn đến hơn trăm nghìn).
Nồi sành, sứ, đất được đánh giá là nồi sử dụng để nấu nấm lim xanh tốt nhất. Thành phần chính làm nồi là đất sét, cao lanh, được nung ở nhiệt độ cao đã loại bỏ được các nguyên tố vi lượng trong đất như sắt, nhôm, đồng – khi nấu cùng nấm lim gây kết tủa. Cho nên khi đun nước nấm lim xanh bằng các nồi chất liệu đất, sứ, sành, nước nấm giữ nguyên mùi vị, màu sắc, dược tính không bị thay đổi. Tuy nhiên nhược điểm của nồi này là dễ hư hỏng khi dùng, cần thường xuyên thay nồi mới.
Nấm lim xanh bị mọt, mốc có dùng được không
Một số người sau khi mua nấm lim về do không quan tâm đến việc bảo quản nấm nên nấm rất dễ bị mối mọt, nấm mốc. Cách nhận biết nấm bị hư hỏng rất dễ:
- Nấm lim bị ẩm mốc: Màu sắc nấm bị biến đổi, ở mũ nấm và thân nấm xuất hiện nhiều vùng có màu bất thường, xám đen, có màng trắng bên trên, khi cầm nấm lên ngửi thì thấy có mùi hôi khó chịu chứ không thơm mùi dược liệu.
- Nấm lim rừng bị mối mọt: Trên thân và mũ nấm trông thấy nhiều lỗ nhỏ li ti do mọt đục phá, nếu mới bị đục bạn còn nhìn thấy cả những con mọt. Nấm có trọng lượng nhẹ khi cầm, nấm không có mùi thơm dược liệu.
Nấm lim có giá thành cao nên không ít người dù biết nấm không còn tốt, đã bị hỏng dùng. Theo các chuyên gia y tế thì khi nấm lim xanh bị mốc không nên dùng vì trong nấm lúc này chứa chất aflatoxin – độc tố gây ảnh hưởng đến sức khỏe, đặc biệt là gan. Chất này sẽ tác động xấu quá trình đào thải độc tố trong gan, dẫn tới gan nhiễm mỡ, xơ gan và ung thư gan. Bởi vậy tất cả mọi người tốt nhất tránh dùng nấm lim tự nhiên mối mọt, ẩm mốc.
Muốn phòng ngừa nấm bị hư hại thì chúng ta cần cẩn trọng khâu cất giữ nấm, không nên mua một lúc quá nhiều nấm, thay vào đó mua lượng nấm đủ dùng 1 – 2 tháng. Khi dùng, sau khi bỏ nấm khỏi túi, hộp cần đậy nắp thật chặt để tránh không khí tiếp xúc nhiều vào bên trong gói/ hộp nấm, tránh đặt nấm tại vị trí bẩn, ướt…
Mang bầu uống nấm lim xanh tự nhiên được không?
Chị em đang mang thai hoặc vừa mới sinh xong đang cho con bú không nên dùng nấm lim xanh bởi ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và sự phát triển của thai nhi. Đối với phụ nữ mang thai, khi uống nước nấm lim, dược chất trong nấm mạnh có thể tác động trực tiếp đến sự hình thành và phát triển của thai nhi. Nếu chị em nào dị ứng hoặc không quen với dược tính trong nấm lim rừng dễ bị tiêu chảy, choáng váng, nôn mửa
Trường hợp chị em đang trong thời kỳ cho con bú, nếu uống nước nấm lim thì dược chất cũng sẽ đi vào tuyến sữa, bé không thoải mái khi uống bởi sữa có vị đắng từ nấm lim, dược tính trong nấm cũng không tốt đối với cơ thể non nớt của trẻ nhỏ.
Để biết cách phân biệt nấm lim xanh với nấm lim xanh trồng, bạn có thể tìm hiểu thêm bài viết Nấm lim xanh chuẩn.
Bài viết đã giúp bạn hiểu hơn về cách dùng nấm lim xanh chuẩn. Để mua được nấm lim rừng tốt cho sức khỏe, đảm bảo nấm lim tự nhiên, quá trình chế biến đáp ứng yêu cầu vệ sinh an toàn thực phẩm, bạn vui lòng liên hệ tới:
CÔNG TY TNHH NẤM LIM XANH TIÊN PHƯỚC
- Website: namlimxanhtunhien.com.vn
- Địa chỉ: Thôn 4, xã Tiên Hiệp, huyện Tiên Phước, tỉnh Quảng Nam
- Số điện thoại: 0982419526
- Email: congtynamtienphuoc@gmail.com
Video sau đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về công dụng của nấm lim xanh:
